Manisa Lalesi, Küchenschelle, Pulsatilla vulgaris MİLL.
Dağ Lalesi (Anemone pulsatilla L)
Numan Çiçeği Pulsatilla pratensis L.) MİLL.
Doğum Çiçeği (Anemone itermedia SCHULT)
Rahim Çiçeği
Familyası: Düğün çiçeğigillerden, Hahnenfupgewâchse, Ranunculaceae
Drugları: Manisa lale otu; Pulsatillae herba
Tıp’ta kökleri hariç bitkinin tamamı tentür ve natürel ilaç yapımında kul-lanılır, fakat çayı zehirli olması nedeni ile içilemez.
Giriş: Düğün çiçeğigillerin bir alt grubu olan Manisalalesigillerin takriben 30 civarında türü mevcuttur. Bunlardan taşlık (Leylak, Dikbaş) Manisa lalesi; Pulsatilla vulgaris diye de anılan dağ lalesi ile çimenlik (Mor, Eğik baş, büyük) Manisa lalesi; Pulsatilla pratensis ismi ile anılan bu iki tür hemen hemen aynı maksatla kullanılır. Bu iki türü birbirinden ayırmak oldukça zordur ve şu faktörlere dikkat edilirse ayırt etmek mümkün olur. Leylek Manisa lalesi leylaki renkli dik başlı, taç yaprakları döllenme tozluklarının iki katıdır. Mor Manisa lalesinin başı eğik, rengi mor, taç yaprakları ile döllenme tozlukları hemen hemen aynı büyüklükte veya 2/3 büyüklüğünde, genellikle çimenliklerde yetişir bu nedenle çimenlik Manisa lalesi diye de anılır. Ayrıca yöresel olarak kullanılan Çin dağ lale¬si; Pulsatilla chinensis, Amerika dağ lalesi; Pulsatilla nattallina ve siyah dağ lalesi; Pulsatilla nigricansi sayabiliriz.
Botanik: Yukarda da deyindiğim gibi leylak ve mor Manisa lalesi birbirlerine çok benzerler kullanırken ayrım yapılmaz. Boyları 20-50cm, çok yıllık, dikey olarak yükselir. Kökleri çok başlı ve başlarından demet demet çiçek sapları çıkar. Yaprakları 3-4 defa parçalanmış ince ipliğimsi kanat yapraklardan meydana gelir. Uzunca bir sap üzerinde bir tek çiçek bulunur, geriden çan şeklinde görülür ve taç yaprakları eliptik şekilde açık mor, mor veya leylak renkte ve de genellikle altı adettir. Çiçeklerin kupa yaprakları yoktur ve göbeğinde takriben 100 adet döllenme tozluğu bulunur ve bunlar genellikle altın sarısı renkte ve ortadaki leylaki veya mordur. Meyveleri yuvarlak ve üzerinde 30-40 adet 3-5cm uzunluğunda ipliğimsi uzantılar mevcuttur.
Yetiştirilmesi: Manisa lalesinin tohumları şubatta saksı veya seralara ekilir ve Nisanda fideleri bahçe ve tarlalara ekilir.
Hasat Zamanı: Manisa lalesinin kökleri hariç tamamı mart- mayıs ayla-rında toplanarak hemen işlenir, kurutulmaz, şayet kurutulursa birleşimindeki maddeler bozularak özellilerini kaybeder. Maalesef şifalı bitkiler toplama, kurutma, paketleme ve depolama işlemleri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır. Bitkinin şifalı kısmı yaprak veya çiçekleri ise asla Güneş altında kurutulmaz ve mutlaka gölgede kurutulmalıdır. Ayrıca örneğin bitki 5 günde kurudu ise, 2 gün daha kurumada bırakmak mah-zurludur, çünkü birleşimindeki eterik yağları kaybettiğinden kalitesi dü-şer. Sadece bitki kökleri Güneş’te kurutulur ve kurur kurumaz hemen pa-ket¬lenip depolanması gerekir. Şifalı bitkilerin Aktarlar’da açıkta satılması kalitesini kısa sürede düşürür ve etkisini oldukça azaltır.
Birleşimi: Birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz.
a) Ranunculin türevleri %2-3 oranında olup en önemlileri; Protoanemonin ve Anemonin.
b) Triterpensaponinler; β-Sitosterol, Sitgmasterol ve Hederagenin
c) Ayrıca Tahnin, organik asitler, Sakkaritller ve az miktarda eter yağı içerir.
Tesir şekli: Teskin edici, ağrı dindirici, sinirleri kuvvetlendirici, krampları çözücü, mikropları öldürücü, adet halini düzenleyici ve artırıcı (Kadınlarda) ve hafif terleticidir.
Araştırmalar: Manisa lalesi üzerine yapılan araştırmalar bundan 300 yıl önce J.J: Becher tarafından yapılmaya başlanmış ve onu 1771’de Anton von Störck ve sonraları asıl araştırmaları S. Hahnemann, Radermacher ve Madaus yapmışlardır. Bu araştırmalar günümüzdeki modern araştırmalar gibi değil homeopatik araştırmalardır. (LBH. I. 640)
Kendi tecrübem 26.08.00 tarihinde R.V adındaki bayanın omzundaki kaşıntı ile kabarcıklar hasıl olmuş ve hiçbir ilaç kadını iyileştirmemiş benden yardım etmemi rica etti ben ona Manisa lalesi tentürü verdim ve kadın 2 günde iyileşti.
Kullanılması; (Homeopatide): Manisa lalesi sadece homeopatide ve na-türel ilaç yapımında kullanılmaktadır. Buna göre başta kadın hastalıkları özelliklede hormon yetersizliği ile kadınlarda adet halinin azalması, sancılı adet görme, adet kesilmesi, yumurtalıkların ağrıması ve yetersiz hormon üretmesi, doğum öncesi sancı yetersizliği, doğum sonrası rah¬min küçülmemesine karşı kullanılır. Erkeklerde Husye (Haya) ağrısı, husyenin şişmesi veya sertleşmesi ve de husye kordonundaki ağrılara, Pros¬tat şişme ağrıması ve iltihaplanmasına karşı kullanılır. Kadınlarda hormon anormallikleri nedeni ile baş ağrısı, migren, sinirlilik ve depresyon gibi rahatsızlıklara karşı kullanılır. Ayrıca göz ve kulak iltihaplanması ve ağrılarına karşıda kullanılır.
Çay: Zehirli olması nedeni ile çayı içilmez.
Hastalığın belirtisi (Semptom):
1) Kişi ağlamaklı, narin, sevimli, kadınsı, tipler için uydundur.
2) Çekingen, utangaç, temiz havayı, dışarıyı sever.
3) Romatizmalı ağrılar şayet sürekli geziniyorsa.
4) Sıcağa tahammül edemez.
5) Adet günleri az adet görüyorsa
6) Varisleri kan dolu ise
7) Uyurken terleyip, uyanıkken terlemiyorsa ve uyurken ellerini başının altına koyuyorsa
Homeopatide: Taze Manisa lalesi otundan 50g ince ince doğrandıktan sonra bir şişeye konur ve üzerine %70’lik 500ml Alkol (Etanol) ilave edilir. Güneş ışınlarından uzakta 4-6 hafta beklendikten sonra süzülerek homeopatide <
Yan tesirleri: Zehirli olması nedeni ile damlası alınırken dikkat edilmesi gerekir. Zehirlediğine dair belirtiler; Şayet kişi önce telaşlı hareket eder sonra felç gibi hareketsizleşirse, Bulantı, Kendinden geçme, Nefesinin felç’e uğraması, Koma ve Böbreklerin zarar görmesi gibi…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder